Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019
Βρισκόμαστε στην οδό Κριεζώτου 3, μπροστά στην οικία του ζωγράφου Νίκου Χατζηκυριάκου -Γκίκα. Με κάποιους μαθητές είχαμε περιηγηθεί ηλεκτρονικά στο χώρο με τη βοήθεια του διαδραστικού πίνακα. Αυτό μας δημιούργησε ακόμα εντονότερη επιθυμία να το δούμε από κοντά.
Σπρώχνουμε τη βαριά σιδερένια πόρτα και μπαίνουμε σε μια μεγαλοπρεπή, εντυπωσιακή είσοδο με μαρμάρινη σκάλα λίγων σκαλοπατιών, πλαισιωμένη από τάπητες, που παραπέμπουν σε έργα του ζωγράφου Χατζηκυριάκου Γκίκα. Αριστερά της εισόδου, σε μπρούντζινο γλυπτό η προτομή (κεφαλή) του ζωγράφου.
Μας υποδέχονται με ευγένεια και καλοσύνη, χαμογελαστοί οι φύλακες και οι μουσειοπαιδαγωγοί του Μουσείου Μπενάκη, παράρτημα του οποίου αποτελεί και αυτό το κτήριο.
Στον πρώτο όροφο θαυμάζουμε και παρατηρούμε τις ξύλινες φιγούρες του Καραγκιόζη, έργα του Σπαθάρη. Γλυπτά, πίνακες, χαρακτικά, σκίτσα, φωτογραφίες, χειρόγραφα ποιητών, λογοτεχνών, βραβεία… βομβαρδίζουν τις αισθήσεις μας. Όλη η γενιά καλλιτεχνών της δεκαετίας του ’30 κάνει αισθητή την παρουσία της σε αυτό το χώρο.
Με τη βοήθεια των μουσειοπαιδαγωγών, της κυρίας Μαρίας Καρβουνάκη και της κυρίας Χαρούλας Χατζηνικολάου ξετυλίγουμε το κουβάρι των πρώτων εντυπώσεων. Σχηματίζουμε κύκλο, κάνουμε γνωριμία μεταξύ μας και ο καθένας αναφέρει τι θα ζωγράφιζε αν ήταν ζωγράφος.
Παρατηρούμε την προθήκη με τα προσωπικά αντικείμενα του ζωγράφου Χατζηκυριάκου Γκίκα αλλά και άλλα που ανήκουν σε φίλους του καλλιτέχνες (π.χ. το βραβείο Νόμπελ του Σεφέρη).
Με το ασανσέρ, ανεβαίνουμε στον 5ο όροφο, στο εργαστήρι του ζωγράφου, του οποίου τη διαμόρφωση είχε επιμεληθεί ο ίδιος. Καθόμαστε κατάχαμα σε κύκλο και παρατηρούμε τα χρώματα που επικρατούν και τη ζεστασιά που εκπέμπουν. Έπιπλα, καβαλέτα, πίνακες, πινέλα, γιαπωνέζικα, χάρτινα πουλιά, ράφια γεμάτα βιβλία… ένας χώρος που νιώθεις παντού την παρουσία του ζωγράφου.
Συνεχίζουμε την περιήγησή μας στο 2ο όροφο. Εδώ γινόμαστε όλοι μικροί ζωγράφοι, παίρνοντας στα χέρια χαρτόνια και έχοντας στη διάθεσή μας μπογιές. Παρατηρώντας ένα χαρακτικό της Βάσως Κατράκη εντοπίζουμε ένα κύκλο. Βάφοντας τα δάκτυλά μας και ακουμπώντας τα στο χαρτί σχηματίζουμε το δικό μας κύκλο.
Συνεχίζουμε σε ένα έργο του ζωγράφου Αδαμάντιου Διαμαντή. Τα χρώματα εδώ είναι έντονα και οι καμπυλωτές επιφάνειες ακόμα εντονότερες. Διαλέγουμε ο καθένας το χρώμα που προτιμά και χρωματίζουμε τον κυκλικό μας δίσκο, κρατώντας πλάγια την ξυλομπογιά, προσέχοντας να μη τραβήξουμε αιχμηρές γραμμές.
Ο Ποδηλάτης του Τσαρούχη που ποζάρει στη σκηνή του θεάτρου σκιών του Σπαθάρη, αποτελεί τον επόμενο σταθμό του ταξιδιού μας. Με ένα κομμάτι βαμβάκι απλώνουμε το χρώμα στην επιφάνεια που περιβάλλει ο κύκλος, ώστε να σχηματίσουμε ομοιόμορφα χρωματισμένη, κυκλική επιφάνεια. Οι ρόδες του ποδηλάτου γίνονται το ερέθισμα για να κόψουμε με ψαλίδι το δικό μας χρωματιστό κυκλικό δίσκο και να σχηματίσουμε μια ρόδα.
Με την ξυλομπογιά μας, σχηματίζουμε μέσα στον κυκλικό δίσκο μια σπείρα που ολοένα μεγαλώνει και δεν τελειώνει παρά στην άκρη του χαρτιού αλλά … νοερά συνεχίζεται.
Ένα ορειχάλκινο κοριτσάκι, κοντοκουρεμένο, χωρίς παπούτσια, η Νούλα (έργο του γλύπτη Χρ. Καπράλου) τραβάει την προσοχή μας . Κάτι κρατάει σφικτά στα χεράκια του. Τι να είναι άραγε; Παίρνουμε ο καθένας στα χέρια μας ένα μικρό σβώλο πηλό, τον πλάθουμε και φτιάχνουμε ό,τι θα επιθυμούσαμε να έχουμε στα χέρια μας. Έπειτα κολλάμε το έργο μας στο δίσκο που έχουμε κόψει.
Προχωράμε και στεκόμαστε σε ένα αγόρι που βουτάει στη θάλασσα. Η Ν. Καραγάτση με το χρωστήρα της έχει παγώσει το χρόνο και έχει απαθανατίσει τη στιγμή που ο μικρός βουτηχτής είναι μεταξύ ουρανού και θάλασσας. Παρατηρούμε τα μπλε χρώματα του πίνακα, τη δροσιά που αναδύεται και βουτώντας τα δάκτυλά μας σε μπωλάκια με νερό, πιτσιλάμε το έργο μας, προσπαθώντας να το ζωντανέψουμε, να το κάνουμε πιο δροσερό. Με αφορμή το έργο αναφερθήκαμε στην εποχή του καλοκαιριού.
Στο τέλος κολλάμε το έργο μας , τον χρωματιστό δίσκο με τον πηλό, σε τετράγωνο σκληρό χαρτόνι, παρατηρώντας ταυτόχρονα το έργο του Λεονάρντο Νταβίντσι, που απεικονίζει μία γυμνή αντρική φιγούρα σε δύο αλληλοκαλυπτόμενες θέσεις με τα μέλη του ανεπτυγμένα και συγχρόνως εγγεγραμμένη σε ένα κύκλο και ένα τετράγωνο (τον Άνθρωπο του Βιτρούβιου).
Ευχαριστούμε από καρδιάς το Μουσείο Μπενάκη και τις μουσειοπαιδαγωγούς Μαρία και Χαρούλα. Χωρίς τη βοήθειά τους δεν θα ξέραμε από πού να αρχίσουμε και πού να τελειώσουμε. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Πρόσωπα και σε κύκλο», με την πολυαισθητηριακή προσέγγιση, μας βοήθησε να βιώσουμε την τέχνη και να την απολαύσουμε. Σημασία δεν έχει τι ξέρουμε για ένα έργο αλλά το αισθητικό αποτέλεσμα που έχει αυτό μέσα μας, πόσο μπορεί να μας αγγίξει και να μας δημιουργήσει ερεθίσματα για περαιτέρω σκέψη και δημιουργία.
Ευχαριστούμε το ΓΕΝ για την προσφορά του οχήματος και τον οδηγό του σχολικού μας τον κ. Στράτο.
