• Εξωσχολική δραστηριότητα
• πρόγραμμα καινοτόμων δράσεων

Στο πλαίσιο των προγραμμάτων περιβαλλοντικής, που υλοποιεί φέτος το σχολείο μας, με τίτλο:  «Από τον κήπο στο δάσος» και «Από το λουλούδι στον ανθόκηπο… από το δέντρο στο δάσος», είχαμε προγραμματίσει επίσκεψη στο Πάρκο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (το γνωστό ΚΠΙΣΝ).  Πριν την επίσκεψη είχαμε ολοκληρώσει την ψηφιακή επίσκεψη στο πάρκο, κατόπιν εγγραφής στο μάθημα "Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος ταξιδεύει"  (SNFCC Class για μαθητές Α΄-Γ΄Δημοτικού).

Χάρη στην ψηφιακή πλατφόρμα οι μαθητές της ανώτερης βαθμίδας, μέσα από βίντεο, εικόνες, γρίφους, και παιχνίδια, γνώρισαν τα μέρη των φυτών, τους φίλους και τους εχθρούς τους, την εργασία του κηπουρού, τα λαχανικά που συναντάμε σε έναν Λαχανόκηπο, την κάθε εποχή. Με τη βοήθεια φύλλων εργασίας εντόπισαν τα κοινά φυτά που υπάρχουν στο σχολικό μας κήπο και στο πάρκο που επισκεφθήκαμε ψηφιακά. 

Όμως για τους δικούς μας μαθητές, ιδιαίτερα τους μαθητές της Μέσης και Κατώτερης βαθμίδας, είναι απαραίτητη η επιτόπια επίσκεψη. Με τη βοήθεια του ΓΕΝ που μας παρέχει πάντα όχημα και οδηγό, σε όλες τις εξωσχολικές μας δραστηριότητες, επισκεφθήκαμε την Τρίτη 6 Απριλίου 2021 το πάρκο του ΚΠΙΣΝ. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη και οι μαθητές απόλαυσαν την ομορφιά του φυσικού και τεχνητού περιβάλλοντος, τις μυρωδιές των καλλωπιστικών φυτών, των βοτάνων και προσέγγισαν πολυαισθητηριακά, όπου αυτό ήταν εφικτό, τη χλωρίδα του πάρκου.

Με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών εντόπισαν δέντρα, θάμνους, πόες και αγρωστώδη. Διέκριναν τα μέρη των φυτών. Αναγνώρισαν τα κοινά φυτά που υπάρχουν στο πάρκο και στον κήπο του σχολείου. Αναγνώρισαν αμέσως τον λαχανόκηπο του πάρκου.

 Μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης, οι μαθητές της ανώτερης βαθμίδας με τη βοήθεια του κ. Δημήτρη, συμπλήρωσαν το φύλλο εργασίας που είχαμε κατεβάσει από την πλατφόρμα του ψηφιακού μαθήματος.

Εντόπισαν επίσης τις διαφορές ανάμεσα στο περιβάλλον του πάρκου του ΚΠΙΣΝ (πάρκο αστικού τύπου) και στο δάσος της Καισαριανής καθώς και στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας,  επισκέψεις που είχαμε ήδη πραγματοποιήσει τους προηγούμενους μήνες. Τονίσαμε τις λέξεις φυσικό περιβάλλον - τεχνητό περιβάλλον, πάρκο αστικού τύπου. Οι μαθητές ήταν κουρασμένοι από το παιχνίδι και το περπάτημα, αλλά διαπιστώσαμε ότι το μυαλουδάκι τους ήταν δεκτικό στην πρόσληψη νέων εμπειριών και γνώσεων. Η φύση είναι ο καλύτερος δάσκαλος.

Αφού απόλαυσαν τον περίπατο και χόρτασαν παιχνίδι, κάποιοι μαθητές ζωγράφισαν τις εντυπώσεις τους με βάσει τις πέντε αισθήσεις.

Οι αισθήσεις και η ψυχή μας γέμισαν από ομορφιά, η μνήμη από αναμνήσεις και το κυριότερο γυρίζουμε στο σχολείο ανανεωμένοι και με περισσότερη όρεξη για μάθηση. Η φύση μας ηρέμησε και μας αναζωογόνησε.

Ευχαριστούμε από καρδιάς:

• το ΚΠΙΣΝ για τη μεγάλη προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο.

• το ΓΕΝ για την παραχώρηση του οχήματος και ιδιαίτερα τον οδηγό, για την ευγένεια και την υπομονή του.

Πληροφοριακά Στοιχεία

Κατηγορία: Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

• ενδοσχολική δραστηριότητα
• πρόγραμμα καινοτόμων δράσεων

Πέμπτη  19 Νοεμβρίου 2020: Αξιοποιούμε το υλικό που πήραμε από το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.

Παρατηρούμε τα μανιτάρια και όλα τα υλικά που μαζέψαμε από το δάσος της Πάρνηθας. Προσπαθούμε να διηγηθούμε τι κάναμε την προηγούμενη μέρα. Ο καθένας προσθέτει τη δική του ανάμνηση, για να φτιάξουμε όλο το παζλ του μονοπατιού που ακολουθήσαμε. Τοποθετούμε τα μανιτάρια ανάποδα σε ένα τελάρο για να αποξηρανθούν και ...θα σκεφτούμε τι θα τα κάνουμε. Σίγουρα θα πιάσουν τόπο στο χριστουγεννιάτικο εργαστήρι μας.

Ευχαριστούμετο Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας για το εκπαιδευτικό βαλιτσάκι που έδωσε σε όλους τους μαθητές μας. Το υλικό θα αξιοποιηθεί στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών προγραμμάτων για το δάσος που έχουμε αναλάβει φέτος .

Πληροφοριακά Στοιχεία

Κατηγορία: Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

• ενδοσχολική δραστηριότητα
• πρόγραμμα καινοτόμων δράσεων

Δευτέρα 23 και Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2020

Στο πλαίσιο των  προγραμμάτων περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης«Από τον κήπο στο δάσος» και «Από το λουλούδι στον ανθόκηπο… από το δέντρο στο δάσος» αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με το ευλογημένο δέντρο της ελιάς.

Εκπαιδευτικοί στόχοι:

-να αναγνωρίζουν οι μαθητές την ελιά,

-να διακρίνουν τον καρπό από τα φύλλα,

-να γνωρίσουν τον τρόπο συγκομιδής των ελαιόκαρπων,

-να ασκήσουν τη λεπτή κινητικότητα δημιουργικά

-να γνωρίσουν μύθους σχετικούς με την ελιά.

Στην αυλή του σχολείου μας έχουμε μια ελιά. Παρατηρήσαμε τον κορμό της. Κόψαμε κλαδιά ελιάς με καρπούς και παρατηρήσαμε όλα τα μέρη του κλαδιού. Μετρήσαμε τους καρπούς που είχαν τα κλαδιά. Βρήκαμε στο διαδίκτυο βίντεο με το ελαιομάζωμα και την παραγωγή λαδιού και τα παρακολουθήσαμε.

Στη συνέχεια αποτυπώσαμε εικαστικά το ελαιομάζωμα (συγκομιδή ελιάς).

Υλικά: κλαδιά ελιάς με καρπούς, χαρτόνι κανσόν, χαρτόνι βελουτέ, οδοντογλυφίδες, πιστολάκι θερμοκόλλησης σιλικόνης, ράβδους σιλικόνης, πλέγμα, στελέχη από ρολά χαρτιού, νερομπογιές, πινέλα.

Με τις οδοντογλυφίδες φτιάξαμε σκάλες. Με τα ρολά και τα χαρτόνια φτιάξαμε δέντρα στα οποία κολλήσαμε με σιλικόνη λεπτά κλαδιά ελιάς. Κόψαμε κομμάτια πλέγματος για λινάτσα και τα κολλήσαμε στο κάτω μέρος κάθε δέντρου. Έτσι κάθε μαθητής έφτιαξε το δικό του δέντρο-έργο λιομαζώματος. Κολλήσαμε όλα τα δέντρα σε χαρτόνι και δημιουργήσαμε σε μακέτα έναν ελαιώνα σε περίοδο συγκομιδής.

Αφού ολοκληρώθηκε η κατασκευή, την τελευταία διδακτική ώρα διηγηθήκαμε το μύθο της διαμάχης Αθηνά -Ποσειδώνα για την ονοματοδοσία της πόλης των Αθηνών. (Η δραματοποίηση του μύθου θα γίνει άλλη μέρα).

Πληροφοριακά Στοιχεία

Κατηγορία: Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

• Εξωσχολική δραστηριότητα
• πρόγραμμα καινοτόμων δράσεων

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2020: σήμερα επισκεπτόμαστε το υψηλότερο βουνό της Αττικής, το στολίδι της, την όμορφη Πάρνηθα. Η επίσκεψη είχε προγραμματιστεί πέρυσι, στις 11 Μαρτίου 2020, μια μέρα πριν κλείσουν τα σχολεία, λόγω κορωνοϊού. Φέτος λοιπόν είχαμε βάλει στο πρόγραμμα την επίσκεψη καθότι έχουμε αναλάβει δύο προγράμματα περιβαλλοντικής με θέμα το δάσος:  «Από τον κήπο στο δάσος» και «Από το λουλούδι στον ανθόκηπο… από το δέντρο στο δάσος».  Κατόπιν συνεννόησης με το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, κλείσαμε  Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. 

Με το όχημα που μας παρέχει το ΓΕΝ, φτάνουμε στο Κέντρο Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, ένα καλαίσθητο κτήριο, με μικρό κήπο, του οποίου παρατηρήσαμε τα φυτά, και αμφιθεατρικές κερκίδες (σα μικρό υπαίθριο θέατρο). Συντονιστές του προγράμματος είναι η κα Γεωργία και ο κ. Παντελής, που μας υποδέχονται εγκάρδια.

Μπαίνοντας στο εσωτερικό του κτηρίου, την προσοχή μας τραβούν παιχνίδια από ξύλο, που είναι τοποθετημένα στα τραπέζια. Παίζουμε για λίγο, χαλαρώνουμε και ξεκινάει το πρόγραμμα.

Παρατηρούμε σε χάρτη το δασικό σύστημα της Πάρνηθας και τοποθετήσαμε στη σωστή θέση το μέρος που ζει κάθε ζώο (δέντρο, χώμα, ουρανός, νερό). Κουκουβάγιες, ελάφια, ασβοί, βατράχια... βρίσκουν τη θέση που τους ταιριάζει στο χάρτη.

Μαθαίνουμε πώς να υπολογίζουμε την ηλικία των δέντρων και διαπιστώνουμε ότι σε περιόδους που υπάρχει υγρασία το δέντρο μεγαλώνει πιο γρήγορα, γι' αυτό και ο κύκλος στην τομή του δέντρου είναι φαρδύτερος. Υπάρχουν δέντρα που μεγαλώνουν γρήγορα όπως ο ευκάλυπτος και άλλα που μεγαλώνουν αργά όπως το έλατο.

Στη συνέχεια ξαναμπαίνουμε στο πούλμαν και κατευθυνόμαστε στο μονοπάτι που θα εξερευνήσουμε. Στη διαδρομή συναντάμε ελάφια. Μαθαίνουμε πώς να διακρίνουμε τα αρσενικά από τα θηλυκά και πληροφορούμαστε ότι βρίσκονται στην περίοδο του ζευγαρώματος. Καθόμαστε και τα χαζεύουμε. Πολύ όμορφα ζώα. 

Φτάνουμε στο μονοπάτι που θα ακολουθήσουμε. Διακρίνουμε τη Χαλέπιο Πεύκη (το γνωστό μας πεύκο) από την κεφαλληνιακή ελάτη (έλατο). Εδώ βρίσκεται και το μεγαλύτερο ελατοδάσος της Αττικής. 

Σε μια μικρή τσάντα μαζεύουμε ίχνη του δάσους, ...αναμνήσεις. Την προσοχή μας τραβούν τα μανιτάρια. Λόγω της εποχής είναι άφθονα και παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία. Η κυρία Γεωργία μας ενημερώνει για το πόσα είδη μανιταριών υπάρχουν και ποια είναι δηλητηριώση από αυτά που μαζέψαμε.

Εντοπίζουμε τα κόκκινα σημάδια στους κορμούς των δέντρων που μαρτυρούν το μονοπάτι. Θυμόμαστε τα βρύα και τις λειχήνες που είχαμε δει και στο δάσος του Υμηττού. Τα εντοπίζουμε πια με ευκολία.

Εντοπίζουμε με τη βοήθεια της κυρίας Γεωργίας, τις χαραγματιές-πληγές που αφήνουν πάνω στους κορμούς των δέντρων τα κέρατα των ελαφιών, στην προσπάθειά τους να τα κόψουν. Κέρατα έχουν τα αρσενικά που είναι μεγαλύτερα του ενός έτους. Αφού ζευγαρώσουν, τα αρσενικά χάνουν τα κέρατά τους και αποκτούν ένα μεγαλύτερο ζευγάρι μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου.  Εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο η φύση.

Στο χώμα είναι απλωμένα κομμάτια από κώνους κουκουναριών. Τα μαζεύουμε και προσπαθούμε να τα συναρμολογήσουμε. Αντιλαμβανόμαστε με πόση σοφία είναι όλα φτιαγμένα. Πόσο καλά είναι κρυμμένος ο σπόρος και πόσο εύκολα μπορεί να πετάξει το ξυλώδες στέλεχος-πέταλο του κουκουναριού ώστε να πολλαπλασιαστεί το δέντρο. Βρίσκουμε σπόρο, σκάβουμε και το φυτεύουμε. 

Εντοπίζουμε μικρά έλατα και υπολογίζουμε από τις διακλαδώσεις την ηλικία τους. Μένουμε έκπληκτοι από το πόσο χρόνο χρειάζεται ένα έλατο για να μεγαλώσει. Ποτέ ξανά φυσικό έλατο για χριστουγεννιάτικο δέντρο. 

Εντοπίζουμε:

• φωλιά ασβού... 

• τα ίχνη από μικρά αγριογούρουνα που σκάβοντας δημιουργούν λασπότοπους, στους οποίους τα ελάφια κυλιούνται για να καθαρίσουν το δέρμα τους

• αγριοτριανταφυλλιά και οξύκεδρο

Έφτασε η ώρα να αποχαιρετήσουμε το δάσος και την κα Γεωργία. Φεύγοντας παίρνουμε ο καθένας και ένα δώρο, ένα μικρό βαλιτσάκι με εκπαιδευτικό υλικό και τρεις κύβους με παζλ. Θα το αξιοποιήσουμε σίγουρα στο σχολείο.

Παίρνοντας το δρόμο της επιστροφής. Σταματάμε στο πάρκο των ψυχών, τη ζωντανή μνήμη του σανατορίου Πάρνηθας, έργο έμπνευσης του γλύπτη Σπυρίδωνα Ντασιώτη. Δε μπορείς να μείνεις ασυγκίνητος. Νιώθεις ότι οι κορμοί θα σου μιλήσουν ... Στο χώρο αυτού του Σανατορίου νοσηλεύτηκε για 6 μήνες και ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Στο διάστημα της νοσηλείας του έγραψε την Εαρινή Συμφωνία.

Οι αισθήσεις και η ψυχή μας γέμισαν από ομορφιά. Το σακίδιο με τις αναμνήσεις γεμάτο. Αύριο θα αναμοχλεύσουμε τη μνήμη στο σχολείο και θα αξιοποιήσουμε τη δημιουργικότητά μας.

Ευχαριστούμε από καρδιάς:

• το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και ιδιαίτερα την κυρία Γεωργία και τον κ. Παντελή, συντονιστές του προγράμματος.

• το ΓΕΝ για την παραχώρηση του οχήματος (πούλμαν  50 θέσεων) και ιδιαίτερα τον οδηγό κ. Μιχάλη, για την ευγένεια και την υπομονή του. Τον σταματήσαμε αρκετές φορές για να βγάλουμε φωτογραφίες.

Πληροφοριακά Στοιχεία

Κατηγορία: Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης