Αρχές Ιουνίου, το σχολείο ανοίγει και πάλι μετά από δύο μήνες διαδικτυακής επικοινωνίας και κλεισίματος στο σπίτι. Ο κορωνοϊός δε μας φοβίζει πια. Ο ήλιος μας γεμίζει αισιοδοξία, ελπίδα και ...υγεία. Καιρός να πιάσουμε και πάλι το νήμα της εκπαιδευτικής μας πορείας από εκεί που το αφήσαμε. Το πρόγραμμα «Οι 4 εποχές στην τέχνη» συνεχίζεται αλλά τώρα χωρίς συνεκπαίδευση και με πολύ μικρό αριθμό μαθητών.
Ζητήσαμε από τους μαθητές, όσους μπορούν να εκφραστούν λεκτικά να μας πουν τι σημαίνει για αυτούς το καλοκαίρι. Μας απάντησαν:
Κάναμε τις προτάσεις τους ουσιαστικά και προσθέσαμε και άλλα. (Κλείσιμο σχολείων, θάλασσα, ήλιος, βουνό, καλοκαιρινά φρούτα, παιχνίδια στην άμμο, θερισμός). Έπειτα είδαμε ένα βίντεο με το μουσικό κομμάτι "Καλοκαίρι" από τις Τέσσερις Εποχές του Βιβάλντι (Vivaldi - Summer) και τους προτρέψαμε να μας πουν τι συναίσθημα τους δημιούργησε το κομμάτι. Κάποιος είπε: "γρήγορο", άλλος "λυπητερό". Διακρίναμε το ρυθμό από το συναίσθημα: "Ο ρυθμός στην αρχή είναι αργός και μετά γίνεται γρήγορος και πάλι αργός". Το συναίσθημα είναι το τι νιώθουμε ακούγοντας το κομμάτι. (χαρά, λύπη, μελαγχολία, θυμό... ). Έτσι συνδέσαμε το πρόγραμμα αυτό και με το πρόγραμμα αγωγής υγείας "Ταξιδεύοντας στο μαγικό κόσμο των συναισθημάτων". Εστιάσαμε επίσης στο μουσικό όργανο (το βιολί) και τους δείξαμε εικόνες με βιολιά.
Στη συνέχεια επιλέξαμε να δουλέψουμε με τέσσερις πίνακες ζωγραφικής γνωστών ζωγράφων (4 διδακτικά δίωρα):
"Το ψάθινο καπέλο" του Νικολάου Λύτρα, το "Καλοκαίρι" του Henri Matisse (Ανρί Ματίς), το "Καλοκαίρι" του Giuseppe Arcimboldo (Τζουζέπε Αρτσιμπόλντο) και το "Καλοκαίρι-Αγροτόσπιτο στην Προβηγκία" του Vincent Willem Van Gogh (Βαν Γκογκ)
Προτρέψαμε τους μαθητές να αναφέρουν τα χρώματα που βλέπουν σε κάθε πίνακα και να τα ταξινομήσουν σε φωτεινά και σκοτεινά. Στον πίνακα του Ματίς κάποιος μαθητής σχολίασε: "Αυτός που το έκανε δεν ήξερε να ζωγραφίζει. Ήταν παιδί." Δεν κάναμε καμιά αναφορά σε ονόματα ζωγράφων και τίτλους. Μετατρέψαμε τους πίνακες σε παζλ και καλέσαμε τους μαθητές να τους συναρμολογήσουν. Προσαρμόσαμε κάθε παζλ στις δυνατότητες κάθε μαθητή.
Στους παρακάτω συνδέσμους είναι τα παζλ που δημιουργήσαμε. Τον αριθμό των κομματιών τον καθορίζουμε εμείς. Στα παζλ που δώσαμε στους μαθητές φαινόταν και η εικόνα του πίνακα, για να τους διευκολύνουμε και για να μην απογοητευθούν και εγκαταλείψουν την προσπάθεια.
Το ψάθινο καπέλο (Νικολάου Λύτρα), "Καλοκαίρι"(Ανρί Ματίς), "Καλοκαίρι" (Τζουζέπε Αρτσιμπόλντο), "Καλοκαίρι-Αγροτόσπιτο στην Προβηγκία" (Βαν Γκογκ).
Κατά τη διάρκεια που οι μαθητές δούλευαν στον υπολογιστή το παζλ, άκουγαν το μουσικό κομμάτι "Καλοκαίρι" του Βιβάλντι (που αναφέραμε πιο πάνω). Δραματοποιήσαμε την εποχή του Καλοκαιριού ακούγοντας τις μουσικές: Το Γαλάζιο του Καλοκαιριού μου και Θάλασσα του Σταμάτη Σπανουδάκη.
Παροτρύναμε τους μαθητές της ανώτερης βαθμίδας να επιλέξουν τον πίνακα που τους άρεσε περισσότερο. Ένας μαθητής επέλεξε το "Ψάθινο Καπέλο" ενώ οι άλλοι δύο το "Καλοκαίρι -Αγροτόσπιτο στην Προβηγκία". Ο Γιάννης το ζωγράφισε κιόλας.
Ακούσαμε το Καλοκαιρινό Τραγούδι και προσπαθήσαμε να το τραγουδήσουμε και εμείς.. Οι μαθητές της Ανώτερης βαθμίδας δούλεψαν τα φύλλα εργασίας που προτείνει η ιστοσελίδα "Εκπαίδευση δίχως όρια".
Ευχόμαστε σε όλους ένα δροσερό και ευχάριστο καλοκαίρι!
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Πολιτιστικών Θεμάτων
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Οι 4 εποχές στην τέχνη», οι μαθητές της κατώτερης βαθμίδας με τη βοήθεια της δασκάλας τους και της ειδικής βοηθού, καθ' όλη τη διάρκεια του διδακτικού έτους δούλεψαν το θέμα και δημιούργησαν τους δικούς τους πίνακες ζωγραφικής. Ένα μικρό δείγμα της δουλειάς τους φαίνεται στις φωτογραφίες που ακολουθούν.
Για το καλοκαίρι διάλεξαν να φτιάξουν τρισδιάστατο το βυθό της θάλασσας.
Με αφορμή το πρόγραμμα δούλεψαν και άλλους γνωστικούς τομείς που συνδέονται με την αυτοεξυπηρέτηση και τη διατροφή, όπως είναι τα φρούτα κάθε εποχής και η επιλογή κατάλληλου ρουχισμού ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Πολιτιστικών Θεμάτων
Στο πλαίσιο του προγράμματος αγωγής υγείας με θέμα «Ταξιδεύοντας στο μαγικό κόσμο των συναισθημάτων» που έχει αναλάβει η εκπαιδευτικός της Κατώτερης Βαθμίδας του σχολείου, κα Τζωρτζίνα Αλογάκου, οι μαθητές πραγματοποίησαν ποικίλες δραστηριότητες με σκοπό την αναγνώριση των τεσσάρων βασικών συναισθημάτων (ΧΑΡΑ, ΛΥΠΗ, ΘΥΜΟΣ, ΦΟΒΟΣ). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα συνδέεται άμεσα με το ΠΑΠΕΑ (το Αναλυτικό Πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής) και συγκεκριμένα με τον τομέα της Συναισθηματικής Οργάνωσης.
Στην πρώτη φάση του προγράμματος δώσαμε στους μαθητές να παρατηρήσουν 4 φωτογραφίες, με 4 πρόσωπα παιδιών που το καθένα εξέφραζε διαφορετικό συναίσθημα. Τους προτρέψαμε να αναπαραστήσουν το συναίσθημα και να το ονομάσουν. Τους παροτρύναμε να κάνουν υποθέσεις σχετικά με τα αίτια που προκαλούν αυτά τα συναισθήματα στα παιδιά.
Στόχος ήταν ο αναγνώριση των βασικών συναισθημάτων και η κατανόηση των διαφορετικών λόγων που τα προκαλούν. Ακολουθώντας τη μαιευτική μέθοδο, προσπαθήσαμε να οδηγήσουμε τους μαθητές να ανακαλέσουν προσωπικά βιώματα και βάσει των προσωπικών τους εμπειριών να αιτιολογήσουν τι κάνει τους ανθρώπους χαρούμενους, λυπημένους, θυμωμένους ή φοβισμένους.
Στη συνέχεια αφού παρατηρήσαμε και συζητήσαμε τις εκφράσεις των παιδιών στις φωτογραφίες, παίξαμε το παιχνίδι «Μάντεψε τι νιώθω», κατά το οποίο κάθε μαθητής με εκφράσεις του προσώπου του προσπαθούσε να εκφράσει ένα συναίσθημα και ο συμμαθητής του καλούνταν να μαντέψει ποιο είναι. Στόχος ήταν να εκφράσουν με μη λεκτικό τρόπο τα συναισθήματα.
Το επόμενο βήμα του προγράμματος, ήταν να διακρίνουν τα ονόματα των συναισθημάτων (άσκηση ακουστικής αντίληψης) παρακολουθώντας το βίντεο «Το δέντρο των συναισθημάτων» (https://www.youtube.com/watch?v=fxRQ4NpPUy4). Κάθε φορά που άκουγαν το όνομα ενός από τα 4 βασικά συναισθήματα χτυπούσαν ένα παλαμάκι. Εμπνεόμενοι από το βίντεο, κάθε μαθητής με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού και της ειδικής βοηθού, έφτιαξε ένα δέντρο και σε φωτοτυπημένα ανέκφραστα παιδικά πρόσωπα, ζωγράφισε συναισθηματικές εκφράσεις με τα τέσσερα βασικά συναισθήματα.
Στη συνέχεια, διαβάσαμε αργά και καθαρά τους στίχους του τραγουδιού που ακούσαμε στο βίντεο. Τους στίχους τους κατεβάσαμε από την ιστοσελίδα (https://gsakellaridis.gr/%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%AD%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%BF-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CF%83%CE%B8%CE%B7%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD/)
ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ στίχοι τραγουδιού:
Δέντρο των συναισθημάτων / δέντρο με πολλούς καρπούς. / Ίδιοι δυο καρποί δεν είναι / κοίτα το και συ και κρίνε!
Η χαρά εκεί καρπίζει / κι η αγάπη κι ο θυμός / και ο φόβος και η λύπη / τίποτα απ’ αυτό δε λείπει.
Δέντρο των συναισθημάτων / με καρπούς χωρίς χυμό, / έχει ρίζες στη ψυχή μας / χρωματίζει τη ζωή μας.
Οι μαθητές μόλις άκουγαν το όνομα ενός συναισθήματος, έπαιρναν το κατάλληλο παιδικό πρόσωπο και το κολλούσαν στο δέντρο τους. Έτσι ο κάθε μαθητής έφτιαξε το δικό του δέντρο συναισθημάτων. Στη διάρκεια των δραστηριοτήτων, παίρναμε αφορμή από ό,τι έλεγαν τα παιδιά για να κάνουμε διάλογο και τα προτρέπαμε να μιλήσουν για συναισθήματα που είχαν βιώσει στο οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον .
Οι μαθητές ζωγραφίζουν «ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ»
Κολλούν τα πρόσωπα και δημιουργούν το δικό τους ΔΕΝΤΡΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ!
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Πολιτιστικών Θεμάτων
Στην ανάρτηση που κάναμε στις 23 Ιανουαρίου 2020, παρουσιάσαμε το πρώτο μέρος του προγράμματος (http://dim-eid-peram.att.sch.gr/autosch/web/index.php/drastiriotites/ekpaideftika-programmata/politistikon-thematon/247-edvard-munch-kai-routina-skepsis). Λόγω ιώσεων και απουσιών αναβάλλαμε συνεχώς τη συνέχειά του.
11 Φεβρουαρίου 2020: επιτέλους... στη διάρκεια της 3ης και 4ης διδακτικής ώρας, συναντιόμαστε με τους φίλους μας από το 9ο Νηπιαγωγείο Περάματος στην αίθουσα με το διαδραστικό πίνακα, πάνω στον οποίο προβάλλεται ο πίνακας του Edvard Munch «Νέο Χιόνι στη Λεωφόρο». Ανακαλούμε στη μνήμη τι κάναμε στην προηγούμενη συνάντηση και διαβάζουμε τα ροζ (τι βλέπω), κίτρινα (τι σκέφτομαι) και πράσινα χαρτάκια (τι αναρωτιέμαι). (Artful thinking).
Αρχίζουμε να φανταζόμαστε την ιστορία που κρύβεται μέσα στον πίνακα. Με ερωτήσεις προτρέπουμε όλα τα παιδιά να σκεφτούν. Σε ποια εποχή βρισκόμαστε; Τι καιρό κάνει; Πού πηγαίνουν άραγε τα παιδιά; Οι απαντήσεις των παιδιών αποτελούν το έναυσμα για νέες ερωτήσεις και το κουβάρι της ιστορίας ξετυλίγεται σιγά-σιγά. Μια συνάδελφος γράφει ό,τι λένε τα παιδιά. Κατά διαστήματα διαβάζουμε από την αρχή την ιστορία ώστε να υπάρχει συνέχεια και συνοχή στη σκέψη τους. Όταν διαπιστώναμε ότι κάποιος ήταν αδρανής για πολλή ώρα, του απευθύναμε το λόγο και ζητούσαμε και τη δική του γνώμη. Οι σκέψεις των μαθητών, ο ενθουσιασμός τους και οι σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος που επινοούσαν μάς εντυπωσίασαν. Ο δικός μας ρόλος ήταν απλά ρόλος εμψυχωτή και συντονιστή. Το μόνο που κάναμε ήταν να παροτρύνουμε τα παιδιά να λένε ό,τι σκέφτονταν, θέτοντας κάπου-κάπου ερωτήσεις. Η ιστορία που τελικά δημιουργήθηκε είναι η ακόλουθη:
-
Ένα χιονισμένο τοπίο - Το τοπίο του πίνακα
-
Σουβλάκια στο τραπέζι, η Εύα και ο Γιώργος κάθονται στον καναπέ και βλέπουν τηλεόραση.
-
Στο χιονισμένο δάσος το φάντασμα
-
Το χιονισμένο τοπίο με το κοριτσάκι
-
Τα τρία παιδιά και το σακουλάκι με τα μπισκότα
-
Τα τρία παιδιά στο δρόμο να περπατούν
-
Το δάσος τη στιγμή του σεισμού
-
Τα παιδιά τη στιγμή του σεισμού, που μαζεύονται σα χελωνάκια.
-
Τα τρία παιδιά αγκαλιασμένα
12 Φεβρουαρίου 2020: Επισκεπτόμαστε το 9ο Νηπιαγωγείο Περάματος για να ζωγραφίσουμε με τους φίλους μας την ιστορία που συνδημιουργήσαμε.
Κάθε μαθητής αναλαμβάνει να ζωγραφίσει κάτι συγκεκριμένο από την ιστορία. Άλλος ζωγραφίζει το τραπέζι με τα σουβλάκια, άλλος το φάντασμα, άλλος την Εύα, άλλος το Γιώργο, άλλος την τηλεόραση, άλλος τα πουλιά, τα σκιουράκια, τον ήλιο....κ.τ.λ.
Στη συνέχεια κόβουν τις ζωγραφιές. Κάποιες από αυτές αξιοποιήθηκαν στην σύνθεση των εικόνων της ιστορίας του βίντεο που δημιουργήσαμε.
Ακολουθεί η ηχογράφηση της ιστορίας από τα παιδιά. Ξεκινήσαμε χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Audacity που ήταν εγκατεστημένο στον υπολογιστή της τάξης αλλά τελικά διαλέξαμε κάτι πιο εύχρηστο ... το κινητό μιας συναδέλφου, της κας Ελένης. Κάθε παιδί έλεγε μια πρόταση από την ιστορία.
Βρήκαν πολύ διασκεδαστικό να ακούνε τη φωνή τους. Ακόμα πιο διασκεδαστικό βρήκαν τη δημιουργία εφέ με το σώμα τους (περπάτημα, γέλιο, σεισμό).
Μέσα από όλη αυτή τη συνεργασία και την εργασία των παιδιών με κεντρικό άξονα τον πίνακα του Edvard Munch, διαπιστώσαμε ότι ενισχύθηκε η συμμετοχή και η μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Παρατηρήσαμε ότι τόσο οι μαθητές του ειδικού σχολείου (5 παιδιά), όσο και του Νηπιαγωγείου ανοίχτηκαν και μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους μέσω μιας αναστοχαστικής διαδικασίας.
17 Φεβρουαρίου: παρακολουθούμε όλοι μαζί στο διαδραστικό πίνακα το βίντεο που δημιουργήθηκε από την ιστορία. Τίτλος του βίντεο "Περπατώντας στο χιόνι". Τα παιδιά νιώθουν πολύ περήφανα για το έργο τους και γελούν ακούγοντας τη φωνή τους, ενσωματωμένη στις ζωγραφιές τους. Αξίζει να το δείτε...
Ευχαριστούμε την κα Σοφία Μανοπούλου και τους μαθητές του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος. Κάνουν την καθημερινότητά μας πιο όμορφη και την εκπαιδευτική διαδικασία πιο ενδιαφέρουσα.
Και βέβαια η συνεργασία δε σταματάει εδώ. Η συνέχεια σε επόμενες αναρτήσεις.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Πολιτιστικών Θεμάτων
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Οι 4 εποχές στην τέχνη», συνεργαζόμαστε με το 9ο Νηπιαγωγείο Περάματος και αξιοποιούμε το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου του Harvard Artful thinking και πιο συγκεκριμένα τη ρουτίνα σκέψης "Βλέπω...Σκέφτομαι...Αναρωτιέμαι".
Σε προηγούμενη δημοσίευση που κάναμε παρουσιάσαμε πολύ συνοπτικά κάποιους πίνακες ζωγραφικής που είχαν ως θεματική το χειμώνα (http://dim-eid-peram.att.sch.gr/autosch/web/index.php/drastiriotites/ekpaideftika-programmata/politistikon-thematon/246-oi-4-epoxes-stin-texni). Βασικός σκοπός είναι η αξιοποίηση της τέχνης στην νοητική ανάπτυξη και δημιουργικότητα των μαθητών.
Πέμπτη 23 Ιανουαρίου, 3η διδακτική ώρα: οι μαθητές του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος και η ανώτερη βαθμίδα του Ειδικού Δ.Σ. Περάματος, συναντιούνται στην αίθουσα με το διαδραστικό πίνακα. Χωρίς πολλή σκέψη επιλέγουμε από όλους τους πίνακας με θέμα το Χειμώνα, τον πίνακα του Νορβηγού καλλιτέχνη Edvard Munch «Νέο Χιόνι στη Λεωφόρο».
Στα παιδιά δεν αποκαλύπτουμε τίποτα, ούτε τον καλλιτέχνη, ούτε τον τίτλο του έργο. Αφήνουμε τις αισθήσεις τους να λειτουργήσουν. Μέσω ερωταποκρίσεων, εκμαιεύουμε… παρατηρήσεις, αιτιολογήσεις, συλλογισμούς, συλλογιστικές, ερωτήματα. Τα προτρέπουμε και τα παροτρύνουμε να λένε τη δική τους άποψη, χωρίς να επαναλαμβάνουν κάτι που ειπώθηκε από άλλον. Άρα πρέπει να ακούνε το συμμαθητή τους και να θυμούνται τι ειπώθηκε από τους συμμαθητές τους.
Διαπιστώσαμε ότι για τα παιδιά δεν ήταν τόσο εύκολο να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στο βλέπω, σκέφτομαι και αναρωτιέμαι και συχνά οι απαντήσεις αφορούσαν άλλη ερώτηση. Εμείς απλά ξαναθέταμε την ερώτηση ή διατυπώναμε κάπως διαφορετικά την πρόταση-ερώτηση των παιδιών. Στο τρίτο μέρος, η διατύπωση-σύνταξη της ερώτησης, τους δημιουργούσε τη μεγαλύτερη δυσκολία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ηλικιακή ομάδα στην οποία απευθυνόμαστε, είναι προνήπια, νήπια και παιδιά με αντίστοιχη νοητική ηλικία. Επίσης διαπιστώσαμε ότι κάποια παιδιά στις σκέψεις και ερωτήσεις που διατύπωναν, προέβαλλαν δικές τους επιθυμίες, εμπειρίες και ... φόβους.
Ρωτήσαμε τα παιδιά αν τους άρεσε αυτό που κάναμε και απάντησαν θετικά με πολύ ενθουσιασμό. Συνεχίσαμε το πρόγραμμα πηγαίνοντας στην αίθουσα του κλειστού γυμναστηρίου. Κάναμε κύκλο και προσπαθήσαμε να θυμηθούμε όλοι τον πίνακα. Είπαμε το όνομα του ζωγράφου με διαφορετικούς τρόπους (χτυπώντας ρυθμικά τα χέρια, χτυπώντας ρυθμικά τα πόδια, μετρώντας τις συλλαβές...).
Γίναμε τα δέντρα του πίνακα, που τα κλαδιά τους φυσούσε ο αέρας. Αυτό μας έδωσε την ιδέα να αναπαραστήσουμε λεπτομερώς το έργο, όσο καλύτερα γίνεται. Σε κάθε δοκιμή, ακούγονταν και μια καινούργια ιδέα:
- να βάλουμε ένα πλαστικό, κόκκινο τσέρκι για ήλιο,
- χρειαζόμαστε σκουφάκια...
- τα παιδιά να είναι ένα μικρό και ένα μεγάλο.
- .......
Στο τέλος τραβήξαμε και ένα βίντεο. VIDEO_TABLEAU_VIVANT
Περάσαμε υπέροχα, μικροί και μεγάλοι. Το πρόγραμμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Θα συνεχιστεί στην επόμενη συνάντηση, την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου. Ευχαριστούμε τη νηπιαγωγό κα Μανοπούλου για τη συνεργασία, τις ιδέες και τον ενθουσιασμό της. Ευχαριστούμε και τους μαθητές του 9ου Νηπιαγωγείου Περάματος για την τιμή που μας κάνουν να επισκέπτονται τακτικά το σχολείο μας.
Δυο λόγια για το πρόγραμμα Artful Thinking ώστε να κατανοήσουμε το σκεπτικό που υπάρχει πίσω από τις δραστηριότητες που κάνουμε. Οι εικόνες που ακολουθούν (προσπαθήσαμε να αποδώσουμε τους όρους στα ελληνικά) αποτυπώνουν τους έξι τομείς νοητικών διαδικασιών γύρω από τους οποίους εκτυλίσσεται η παιδαγωγική-εκπαιδευτική διαδικασία (http://pzartfulthinking.org/?page_id=2).
Ξεκινάμε με ερεθίσματα οπτικά ή ακουστικά. Θέτοντας ερωτήσεις,δραστηριοποιούμε τις αισθήσεις και το συναίσθημα. Σταδιακά οδηγούνται οι μαθητές στην εμβάθυνση της ακέψης. Οι απαντήσεις τους καθορίζουν την πορεία της όλης διαδικασίας. {Όσοι καταλαβαίνουν αγγλικά, αξίζει να δουν το βίντεο http://www.pz.harvard.edu/resources/thinking-routines-video}
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Πολιτιστικών Θεμάτων