Φεβρουαρίου 2016
Ένα βασικό προβληματισμό που θέτουμε ως εκπαιδευτικοί στην αρχή του σχολικού έτους είναι η εξασφάλιση ενός υγιεινού προγεύματος. Για μας, στο Ειδικό Περάματος είναι ένα πραγματικό πρόβλημα. Επιδιώκουμε ένα πρωινό που θα συμπεριλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερες ομάδες τροφίμων. Είναι η τρίτη συνεχόμενη σχολική χρονιά που, χάρη στο Ινστιτούτο Πρόληψη και σε όλους αυτούς που το στηρίζουν, έχουμε εξασφαλίσει για τους μαθητές μας ένα εξαιρετικό πρωινό που περιλαμβάνει φρούτο, γαλακτοκομικά, πρωτεϊνες, ψωμί ολικής αλέσεως. Είναι αποδεδειγμένο και από όλους αποδεκτό ότι το πρωινό είναι το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας, που βοηθάει τους μαθητές να είναι πιο αποδοτικοί και ... πιο χαρούμενοι. Τους ευχαριστούμε από καρδιάς για την προσφορά τους. Μας δίνουν την ευκαιρία να τρώμε όλοι μαζί, το ίδιο πρωινό, να μην υπάρχουν διακρίσεις και να μην αναδύονται οι κοινωνικές διαφορές των μαθητών. Μαθαίνουμε, αφού πλύνουμε όλοι τα χέρια μας, να καθόμαστε γύρω από το τραπέζι και να τρώμε μαζί. Στα πλαίσια της αυτοεξυπηρέτησης και της ανάπτυξης περιβαλλοντικής συνείδησης, μαθαίνουμε να πλένουμε το πιάτο μας και να ξεχωρίζουμε τις συσκευασίες από το πρωινό και μπαίνουν για ανακύκλωση, Όποτε ο καιρός το επιτρέπει κομποστοποιούμε τις φλούδες των φρούτων. Κάποιοι μας γλιτώνουν από αυτή την ταλαιπωρία, τρώγοντας το φρούτο με τη φλούδα (εννοείται... όταν αυτό είναι εφικτό).
Από την αρχή του νέου έτους 2016, στα πλαίσια εξασφάλισης υγιεινής διατροφής, προστέθηκε ένα ακόμα γεύμα στους μαθητές μας και στους μαθητές όλων των δημοτικών σχολείων του Περάματος. Στα πλαίσια ενός προγράμματος καταπολέμησης της φτώχειας, που υλοποιείται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η κα Καραμήτσου Δέσποινα, γραμματέας της Υπουργού, κας Φωτίου, μας ενημέρωσε τηλεφωνικά για την παροχή καθημερινού ζεστού γεύματος από τις αρχές Φεβρουαρίου και... επ' αόριστον. Σκοπός του προγράμματος είναι οι μαθητές να μάθουν να τρέφονται υγιεινά, καταναλώνοντας ποικιλία τροφίμων και να τρώνε όλοι μαζί.
Από όλη τη συζήτηση με την κα Φωτίου και με όλους τους συμμετέχοντες στις δύο συναντήσεις που κάναμε θα αναφέρω μια φράση της κας Φωτίου: "Σύντροφος σημαίνει συντρέφομαι. Η τροφή μας κάνει πραγματικά συντρόφους, το να καθόμαστε να φάμε όλοι μαζί μάς ενώνει." Το βρήκα υπέροχο γιατί με έκανε να αναλογιστώ ταυτόχρονα την ομορφιά της γλώσσας μας. Από την αρχαιότητα η λέξη τροφός σήμαινε τη γυναίκα που όχι μόνο θήλαζε το παιδί αλλά επέβλεπε και την ανατροφή του (ανατρέφω-αναθρέφω). Ο λαός μας πέρασε πολλά και τα ξεπέρασε, γιατί είχε μάθει να μοιράζεται το κομμάτι το ψωμί. Για τους εκπαιδευτικούς του Ειδικού Περάματος, μεταξύ των άλλων στόχων που έχουμε θέσει με αφορμή τη συγκεκριμένη διαδικασία, βασικό στόχο θεωρούμε το να εκτιμήσουν τα παιδιά την αξία της τροφής και την ιερότητα του φαγητού. Αυτό που εμείς θεωρούμε δεδομένο, για κάποιους άλλους δεν είναι καθόλου δεδομένο και αγωνίζονται, θυσιάζοντας ακόμα και την ίδια την αξιοπρέπειά τους, για να το εξασφαλίσουν.
Σκεφτόμαστε να αξιοποιήσουμε την όλη διαδικασία και μαθησιακά, συνδέοντας την τροφή με διάφορους τομείς του αναλυτικού προγράμματος όπως:
Γλώσσα: εμπλουτισμός λεξιλογίου ( κατηγορίες τροφίμων, κείμενα που σχετίζονται με τη διατροφή, πώς ονομάζονται τα διάφορα γεύματα της ημέρας)
Ανατομία: Ακολουθούμε το ταξίδι της τροφής, με τη βοήθαει ενός προπλάσματος που έχουμε συναρμολογήσει στην τάξη μας. Στο ψηφιακό σχολείο βρήκαμε εξαιρετικές εικόνες και πληροφορίες για το πεπτικό σύστημα δοσμένες με πολύ απλό τρόπο. Παρακολουθήσαμε το ταξίδι της τροφής σε βίντεο και σε εικονική κινούμενη αναπαράσταση. Αξιολογήσαμε τις γνώσεις μας, στο διαδραστικό πίνακα, μέσω της διαδραστικής εφαρμογής που έχει φτιάξει ο δάσκαλος Παύλος Κώτσης.
Γεωγραφία: Με τη βοήθεια του διαδραστικού πίνακα, είδαμε εικόνες από το πρωινό γεύμα 20 χωρών. Συνδέσαμε τη διατροφή με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα. Παρατηρούμε 5 σημαίες κρατών φτιαγμένες με είδη τροφίμων. Επιλέγουμε είδη τροφίμων για να φτιάξουμε τις δικές μας σημαίες (μπορεί να μην είναι χωρών αλλά ποδοσφαιρικών ομάδων).
Κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες: τι λέω στους συμμαθητές μου πριν το φαΐ και τι μετά το φαΐ (Καλή όρεξη/ καλή χώνεψη). Πώς συμπεριφέρομαι κατά τη διάρκεια του φαγητού (Επισημαίνουμε ότι το φαΐ και τα μαχαιροπήρουνα δεν είναι παιχνίδι). Με ποιες κοινωνικές εκδηλώσεις συνδέεται το φαγητό και γιατί (γάμος, βάφτιση, κηδεία, γιορτή.....).
Αυτοεξυπηρέτηση: Συνδέουμε τη διαδικασία με παιχνίδι στο οποίο προσπαθούμε να βρούμε τι τρώω με τι. Μαθαίνουμε να μαζεύουμε το πιάτο μας και να το βάζουμε στο νεροχύτη ή να το καθαρίζουμε για να μπει στην ανακύκλωση (πρόγραμμα που τρέχει ήδη στο σχολείο). Πλένουμε μετά το φαΐ τα χέρια μας και αν προλάβουμε τα δόντια μας. Δεν πετάμε τίποτα. Όσο περισσέψει, το ξανασυσκευάζουμε προσεκτικά και το βάζουμε σε ξεχωριστή τσάντα, και όχι στη σχολική με τα τετράδια και τα βιβλία, για να το πάνε στο σπίτι. Αλλιώς το μαζεύουμε σε ξεχωριστό μπωλ για τα αδέσποτα. Δύο προγράμματα με θέμα τα ζώα υλοποιούνται φέτος στο σχολείο.
Εικαστικά: Ζωγραφίσαμε ήδη τα sous-plats (σουπλά) πάνω στα οποία βάζουμε τη συσκευασία με το φαγητό.
Φτιάξανε με κολλάζ την πυραμίδα της διατροφής.
Θα παρατηρήσουμε πίνακες που παρουσιάζουν γεύματα.
Μπούργκερ «Το Χωριάτικο Γεύμα»
Pierre-Auguste Renoir «Le d?jeuner des canotiers» («εορταστικό γεύμα»)
Pierre-Auguste Renoir Bal au moulin de la Galette, Montmartre
Πρόγευμα Στην Ύπαιθρο, Πωλ Σεζάν
Πωλ Γκωγκέν Το Γεύμα (Οι Μπανάνες)
Fernando Botero «Still life with watermelon» («νεκρή φύση με καρπούζι»)
Vincent Van Gogh «The Potato Eaters» («Πατατοφάγοι»)
Pablo Picasso «Le gourmet» («To άπληστο παιδί»)
Leonardo Da Vinci «Il Cenacolo ή L'Ultima Cena» («Μυστικός δείπνος»)
Στην ιστοσελίδα http://www.otherside.gr/2014/04/pinakes-zwgrafikis-me-fagita-apo-anna-keville-joyce/ βρήκαμε υπέροχους πίνακες της Anna Keville Joyce φτιαγμένους από τρόφιμα και πιάτα.
Θρησκευτικά: Σύνδεση με τη γιορτή του Πάσχα (Μυστικός Δείπνος - Θεία Ευχαριστία).
Αγωγή Υγείας: Ο ρόλος της σωστής διατροφής στη δημιουργία υγιούς σώματος -ομάδες τροφίμων-πυραμίδα διατροφής.
Μουσική: Δημοτικά και παιδικά τραγούδια που αναφέρονται στο φαγητό (π.χ. Το Πρωινό Φαγητό - Το Στρώσιμο του Τραπεζιού- Το Παστίτσιο της μαμάς- Ο πρίγκιπας Λεμόνης και η όμορφη Κρεμμύδω -Για τα πα τα -Λάχανα και Χάχανα-Λιλιπούπολη-Ο Χορός των Μπιζελιών κ.ά.)
Γυμναστική: Τραγουδοπαίχνιδο "Ένα λεπτό κρεμμύδι".