Οι ηλιόλουστες μέρες του χειμώνα μας έφεραν στη σκέψη την Αλκυόνα και τις αλκυονίδες μέρες.
Η Αλκυόνη ψάχνει το σύζυγό της
Αρχείο : Herbert James Draper - Halcyone (1915).jpg
Αλκυονίδες μέρες ονομάζονται οι μέρες εκείνες του Ιανουαρίου, οι οποίες έχουν καλό καιρό και ηλιοφάνεια. Πρόκειται για αρχαία ελληνική ονομασία, που προέρχεται απ' τον Αριστοτέλη. Οι Αλκυονίδες μέρες έχουν πάρει την ονομασία τους από το ψαροπούλι Αλκυόνα, που κλωσά τα αυγά του εκείνες τις ημέρες. Η αλκυόνα έγινε λοιπόν ο συνδετικός κρίκος με τα δύο προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τα ζώα: «Μαθαίνω, τραγουδώ, ζωγραφίζω, αγαπώ και φροντίζω τα ζώα» και «Ταξιδεύοντας με τον τροχό των ζώων».
Η Αλκυόνα, σύμφωνα με την παράδοση, είναι ένα πουλί που συμβολίζει τη γαλήνη, την προστασία και παύει τη θαλασσοταραχή. Αν και αποδημητικό πουλί, δε φεύγει, αλλά έρχεται το φθινόπωρο και φεύγει αρχές Μαρτίου. Γεννά τα αυγά του στις σχισμές των βράχων της θάλασσας.
Σύμφωνα με ένα μεσαιωνικό μύθο, το χρώμα της Αλκυόνας στην αρχή ήταν γκρίζο, όταν όμως έγινε ο βιβλικός κατακλυσμός πέταξε ψηλά και το στήθος της έγινε κόκκινο απ' τον ήλιο, ενώ η ράχη της μπλε απ' το χρώμα του ουρανού.
Για τη συζυγική πίστη των Αλκυόνων αναφέρεται ότι όταν ο σύζυγος της Αλκυόνας γεράσει και δεν μπορεί να πετάξει πια, τότε η θηλυκιά Αλκυόνα τον παίρνει στους ώμους της και τον μεταφέρει πάντοτε μαζί της, τον ταΐζει και τον περιποιείται ως το θάνατο.
Ο μύθος της Αλκυόνης
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, η Αλκυόνη ήταν κόρη του Αιόλου, του θεού των ανέμων. Ζούσε στα ακρογιάλια της θάλασσας με τον άντρα της, τον Κήυκα, και αισθάνονταν τόσο πολύ αγαπημένοι και ευτυχισμένοι, ώστε παρομοίαζαν τους εαυτούς τους με το ζευγάρι των θεών, Δία και Ήρα. Για την ασέβειά τους, όμως, αυτή, ο Δίας οργίστηκε τόσο πολύ που μεταμόρφωσε τον Κήυκα σε όρνιο. Η Αλκυόνη, χωρίς να γνωρίζει τι είχε συμβεί, έτρεχε παντού τρελαμένη για να βρει τον αγαπημένο της σύζυγο. Οι θεοί του Ολύμπου τη λυπήθηκαν και τη μεταμόρφωσαν στο θαλασσοπούλι, την Αλκυόνα, που μοιάζει να ψάχνει στις θάλασσες για να βρει το χαμένο της σύζυγο.
Η δυστυχία, όμως, της Αλκυόνης δε σταμάτησε εδώ. Αντίθετα απ' τα άλλα πουλιά που γεννούσαν την άνοιξη, μες στην καλοκαιρία, η Αλκυόνα γεννούσε μες στη βαρυχειμωνιά, οπότε τα μανιασμένα κύματα της θάλασσας της άρπαζαν τα αυγά ή τα νεογέννητα πουλάκια, κάνοντάς την να κλαίει σπαραχτικά.
Για άλλη μια φορά, οι θεοί του Ολύμπου τη λυπήθηκαν και ο Δίας πρόσταξε για 15 μέρες μες στο Γενάρη να κοπάζουν οι άνεμοι και ο ήλιος να ζεσταίνει τη φύση, ώστε να μπορέσει η Αλκυόνα να κλωσήσει τα αυγά και τα πουλάκια να μπορέσουν να πετάξουν.
Εκπαιδευτικές δραστηριότητες:
- Με τη βοήθεια του διαδραστικού πίνακα, οι μαθητές είδαν φωτογραφίες της αλκυόνας και περιέγραψαν το πουλί.
.jpg)
- Άκουσαν το μύθο της και προσπάθησαν να τον αναδιηγηθούν με τη βοήθειά μας,
- Δραματοποίησαν το μύθο, προσπαθώντας να εκφράσουν λεκτικά τα συναισθήματα κάθε προσώπου του μύθου (Αιόλου, Αλκυόνας, Κήυκα, Δία).
- Προσπάθησαν να δείξουν τα δικά τους συναισθήματα
- Άκουσαν και κάποιοι χρησιμοποίησαν νέες λέξεις μέσα σε προτάσεις: κακοκαιρία, καλοκαιρία, βαρυχειμωνιά, αλκυονίδες μέρες, επωάζει, κλωσά, θρηνεί... κ.ά.
- Ζωγράφισαν την αλκυόνα
Τα βαθύτερα νοήματα του μύθου δεν ήταν εύκολο να εντοπιστούν από τους μαθητές. Όμως διασκέδασαν μαθαίνοντας και η όλη διαδιακασία ήταν μια ηλιαχτίδα στην καθημερινότητα της εκπαιδευτικής πράξης.
Η ζωή είναι μια αδιάκοπη εναλλαγή καταστάσεων, μια αρμονική σύνθεση αντιθέσεων, ένα θαύμα. Μέσα στη βαρυχειμωνιά, οι αλκυονίδες μέρες, αυτές οι λιγοστές μέρες καλοκαιρίας, αποτελούν μια νότα αισιοδοξίας και προϊδεάζουν για τον ερχομό της άνοιξης.
